Scheurvorming door verzakking
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Scheurvorming door verzakking ontstaat wanneer een gebouw of een deel daarvan ongelijkmatig zakt door een veranderende ondergrond, wat leidt tot spanningen in de constructie en zichtbare scheuren.
Omschrijving
Verzakking, ook wel zetting genoemd, is de verticale verplaatsing van een bouwdeel of een gebouw ten opzichte van een ander bouwdeel of het geheel. Dit proces is gerelateerd aan de vervorming van de ondiepe bodem waarop het gebouw rust. Ongelijkmatige zetting is een veelvoorkomende oorzaak van scheurvorming. Dit gebeurt wanneer delen van de fundering meer zakken dan andere delen, waardoor spanningen ontstaan in de muren. Gelijkmatige zakkingen, waarbij een gebouw als geheel zakt, hoeven niet altijd tot schade te leiden, hoewel aansluitproblemen of problemen met grondwater kunnen optreden. Ongelijke zakkingen daarentegen leiden vrijwel altijd tot problemen, omdat de zettingsverschillen scheurvorming veroorzaken.
Oorzaken van verzakking en scheurvorming
Scheurvorming als gevolg van verzakking kan diverse oorzaken hebben, waaronder problemen met de fundering zelf of de ondergrond waarop de fundering rust. Veelvoorkomende oorzaken zijn onder meer ongelijke fundatieaanlegdieptes, lekkende waterleidingen of defecte rioleringen die de bodem beïnvloeden, heiwerkzaamheden in de nabijheid, zwaar (vracht)verkeer, geroerde grond, uitgravingen zonder passende voorzorgsmaatregelen, verandering van de grondwaterspiegel (daling of stijging), het inklinken van de bodem, gedeeltelijke onderkeldering, en een ongelijkmatige grondsamenstelling. Ook natuurlijke processen zoals langdurige droogte of regenval kunnen de bodem laten bewegen en zetting veroorzaken.
Gevolgen en herkennen van scheurvorming door verzakking
Scheurvorming door verzakking begint vaak op plaatsen met de minste weerstand en kan zich uitbreiden naar andere delen van het gebouw, wat kan leiden tot een blijvende verzwakking van de constructie. Naast zichtbare scheuren in muren, vloeren en plafonds, kunnen klemmende ramen en deuren symptomen zijn van een verzakte fundering. De vorm, wijdte en richting van de scheuren kunnen informatie geven over de oorzaak van de verzakking. Verticale scheuren kunnen wijzen op verzakking van de fundering of verschuiving van de grond, terwijl horizontale scheuren vaak veroorzaakt worden door externe druk of verzakkingen. Diagonale scheuren kunnen duiden op spanningen als gevolg van grondbeweging of structurele veranderingen. Een combinatie van verschillende soorten scheuren, zoals verticale, diagonale en horizontale scheuren, kan wijzen op ernstige funderingsproblemen en bouwkundige instabiliteit.
Gebruikte bronnen: